Máy kéo Belarus và đồng Việt Nam, MAZs và sữa. Đại sứ Belarus về động lực tăng trưởng kinh tế thương mại với Việt Nam

      Belarus coi Việt Nam là một trong những đối tác ưu tiên theo hướng Châu Á và mong muốn phát triển quan hệ đối tác chiến lược. Trong bài phỏng vấn dành cho hãng thông tấn BelTA, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Belarus tại Việt Nam Vladimir Borovikov cho biết năm nay đánh dấu kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Belarus. Theo ông, Belarus và Việt Nam có mối quan hệ gắn bó lâu đời bắt đầu phát triển từ thời Liên Bang Xô Viết, và có nhiều trang thú vị trong lịch sử quan hệ hữu nghị giữa hai dân tộc. Hàng nghìn công dân Việt Nam đã học tập và làm việc tại Belarus trong thời kỳ Xô Viết, và người Belarus đã góp phần thành lập nhà nước Việt Nam độc lập. Thành tựu chính trong quan hệ song phương là việc gìn giữ tình hữu nghị chân thành giữa người Belarus và người Việt Nam.

- Thưa Ngài Uladzimir Yladzimiravich, xin ông cho biết những kết quả nổi bật đạt được trong quan hệ tương tác chính trị giữa Belarus và Việt Nam trong thời gian 30 năm này?

- Năm nay thực sự có ý nghĩa — 30 năm trước Belarus và Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao. Và trong khoảng thời gian này, chúng tôi đã đạt được rất nhiều điều.

Tôi sẽ bắt đầu với lịch sử — vào tháng 12 năm 1997, Cơ quan Đại diện Thương mại của Cộng hòa Belarus tại Việt Nam đã được chuyển thành Đại sứ quán. Tháng 11 năm 2003, Đại sứ quán nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã được thành lập ở Belarus. Vào tháng 5 năm nay, Tổng lãnh sự quán Belarus bắt đầu hoạt động tại thành phố Hồ Chí Minh.

Các mốc quan hệ chính trị quan trọng nhất trong lịch sử của chúng ta là các cuộc gặp, chuyến thăm ở cấp cao nhất và cấp cao giữa hai nước. Lãnh đạo Belarus và Việt Nam đã có ba chuyến thăm lẫn nhau kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao và đánh giá cao phát triển chương trình hợp tác song phương. Chúng tôi hy vọng rằng trong năm nay có thể tổ chức chuyến thăm của Thủ tướng Cộng hòa Belarus tới Việt Nam, đây sẽ trở thành một giai đoạn mới trong sự phát triển của quan hệ Belarus-Việt Nam.

Ngoài ra, quan hệ giữa các Nghị viện đang được tăng cường. Vì vậy, vào cuối năm 2021, các tổ chức hữu nghị đã được hình thành. Sự tương tác giữa các cơ quan Bộ ngoại giao được thực hiện thường xuyên và cuộc tham vấn chính trị lần cuối được tổ chức vào tháng 1 năm 2022.

Cùng với đó, sự tương tác trong khuôn khổ các tổ chức quốc tế đang phát triển thành công, hai bên hỗ trợ lẫn nhau về các vấn đề nhân quyền và các vấn đề khác mà hai bên cùng quan tâm.

Belarus và Việt Nam đã xây dựng cơ sở pháp lý vững chắc, quan hệ kinh tế- thương mại giữa hai nước được thực hiện trên cơ sở các hợp đồng  — hơn 85 thỏa thuận đã được ký kết trong tất cả các lĩnh vực hoạt động.

Tuy nhiên, tôi xin lưu ý rằng việc gìn giữ tình hữu nghị chân thành giữa người Belarus và người Việt Nam là thành tựu chính trong quan hệ song phương. Hai nước có rất nhiều điểm chung. Nhân dân Việt Nam cũng như nhân dân Belarus có lịch sử hào hùng chống xâm lược trong suốt chiều dài lịch sử của mình. Ở Cộng hòa Belarus ngày 3 tháng 7 là Ngày Độc lập. Chúng tôi đã tự lực tự cường khôi phục đất nước. Chúng tôi trân trọng ký ức về cuộc chiến đó, mà đối với chúng tôi sẽ mãi là cuộc Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại.

Ngày nay, Belarus bị từ chối quyền đối thoại bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau, quyền được sống trên chính mảnh đất và theo luật pháp của mình. Họ không lắng nghe chúng tôi và không muốn nghe. Họ áp đặt chúng tôi và áp dụng các biện pháp trừng phạt vô căn cứ được. Bạn bè và đối tác của chúng tôi đang phải chịu áp lực chưa từng có.

Tôi muốn lưu ý rằng Belarus chưa bao giờ chống đối lại hoặc gây bất lợi cho bất kỳ ai. Đất nước chúng tôi luôn đảm bảo các quan hệ dựa theo tinh thần tích cực và lợi ích chung với các đối tác, ngay cả khi họ đã thực hiện các hành động không thân thiện. Chúng tôi luôn có trách nhiệm và hợp tác để đảm bảo an ninh và ổn định ở Châu Âu. Đó là lý do tại sao nhà nước chúng tôi đã, đang làm và sẽ làm tất cả những gì trong khả năng của mình để giải quyết hòa bình cuộc xung đột ở Ukraine.

Chúng tôi đánh giá cao quan hệ hữu nghị với Việt Nam và nỗ lực đưa quan hệ của chúng tôi lên tầm Đối tác chiến lược.

- Trong bối cảnh tình hình thế giới hiện nay, thương mại truyền thống giữa các quốc gia đang chịu tác động hết sức tiêu cực, phá các mối quan hệ trong ngành sản xuất và vận chuyển. Có vẻ như trong trường hợp của Việt Nam, mọi thứ hoàn toàn ngược lại?

- Các nhiệm vụ mà Nguyên thủ Alexander Lukashenko đặt ra cho Bộ Ngoại giao và các cơ quan đối ngoại Belarus nhằm tăng cường thương mại tại các thị trường mới phần lớn liên quan đến khu vực Đông Nam Á.

Hơn 30 năm trôi qua kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao với Belarus, Việt Nam đã đạt được những thành công ấn tượng trong phát triển kinh tế — xã hội. Belarus coi Việt Nam là một trong những đối tác ưu tiên ở hướng châu Á và mong muốn phát triển quan hệ Đối tác chiến lược.

Đúng vậy, hiện tại quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Belarus đang củng cố và phát triển, góp phần quan trọng vào việc xây dựng đất nước ở mỗi quốc gia: lần đầu tiên sau nhiều năm kim ngạch thương mại vượt 200 triệu USD, xuất nhập khẩu ngang giá (khoảng 100 triệu USD) với số dư dương trên 5 triệu USD.

Trong nhiều thập kỷ qua xe tải ben BELAZ, xe tải MAZ, máy kéo “Belarus” đã được biết đến tại Việt Nam. Chiếc máy kéo của Belarus được khắc trên tờ tiền 200 đồng Việt Nam. Nhiều người Việt Nam hoài niệm về chiếc xe máy Minsk huyền thoại, đã trở thành một trong những biểu tượng của Việt Nam thời hậu chiến. Đổi lại, người tiêu dùng Belarus đã quen thuộc với các mặt hàng truyền thống của Việt Nam như lụa, hải sản, chè, cà phê. Thời gian gần đây, sản phẩm vi mạch, thiết bị điện tử của Việt Nam mang thương hiệu “Made in Vietnam” đã được nhiều người biết đến. Nguồn cung cấp trái cây Việt Nam có nhiều tiềm năng ở thị trường Belarus.

Tôi muốn lưu ý rằng công việc của Đại sứ quán chủ yếu tập trung vào việc phát triển các mối quan hệ kinh tế, hợp tác trong ngành công nghiệp, thành lập các liên doanh và nhà máy lắp ráp, và cải thiện mạng lưới phân phối hàng hóa. Nhân tiện, có văn phòng đại diện của MAZ tại Việt Nam, liên doanh MAZ-Asia. Hiện tại đang tiến hành xây dựng cơ sở sản xuất các sản phẩm từ sữa.

Hiệp định thương mại tự do giữa Liên minh Kinh tế Á — Âu và Việt Nam đã đóng góp tích cực cho sự phát triển thương mại và tạo thêm động lực thúc đẩy quan hệ kinh tế thương mại giữa hai nước. Việc dỡ bỏ các rào cản đã giúp các sản phẩm sữa có chất lượng cao và đa dạng về chủng loại của Belarus có thể thâm nhập vào thị trường Việt Nam.

Chúng tôi nhận thấy tiềm năng lớn trong việc hợp tác mở rộng thị trường xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp cho Việt Nam. Hiện tại đang tiến hành thủ tục cấp giấy chứng nhận thịt. Phía Việt Nam quan tâm đến việc mua sản phẩm bánh kẹo và đồ uống có cồn của Belarus.

Nền tảng vững chắc để quan hệ hữu nghị và hợp tác không ngừng củng cố và phát triển tốt đẹp giữa hai nước cho phép chúng ta nói về khả năng nhân rộng các kết quả đạt được và hiện thực hóa các nhiệm vụ mà Tổng thống Belarus đề ra. Tất nhiên, điều này sẽ đòi hỏi sự tương tác của tất cả các bộ, ban ngành quan tâm, nỗ lực hơn nữa của doanh nghiệp chúng ta để tăng xuất khẩu.

Kết quả của năm 2021 khẳng định rằng quan hệ hợp tác phát triển giữa hai nước có triển vọng. Tôi tin rằng không có nhiệm vụ nào nan giải đối với chúng ta dù phải tính đến yêu cầu cấp thiết cho việc  sửa đổi các phương thức giao thương, các tuyến đường vận chuyển hàng hóa.

- Thưa Ngài còn hợp tác nhân đạo song phương thì sao?

- Trong quan hệ giữa các nước ta có câu nói dân gian “khi gặp khó khăn mới biết ai là bạn” có một ý nghĩa đặc biệt. Như vậy, vào tháng 12 năm ngoái, Belarus đã giao cho Việt Nam lô hàng nhân đạo với tổng trọng lượng hơn 15 tấn, chứa các thiết bị y tế và phương tiện bảo vệ cá nhân. Đáp lại, phía Việt Nam đã bàn trao tặng các bộ xét nghiệm coronavirus cho Belarus.

Belarus và Việt Nam luôn coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt được kế thừa từ thời Liêng Bang Xô Viết, đặc biệt là thông qua trao đổi sinh viên giữa hai nước.

Hơn 2.000 công dân Việt Nam đã được học đại học tại Belarus. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, số lượng người Việt Nam du học tại Belarus thực sự đã giảm, và điều này đáng lo ngại. Trong vài năm qua, Đại sứ quán đã thực hiện các công việc có mục đích để giải quyết vấn đề này.

Để tạo thêm động lực cho việc hợp tác trong lĩnh vực giáo dục, Đại sứ quán đã khởi xướng việc ký Hiệp định liên chính phủ phiên bản mới và tổ chức Ngày Giáo dục Belarus tại Hà Nội, kết hợp với chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ của Belarus. Chúng tôi hy vọng rằng thỏa thuận này sẽ đơn giản hóa việc tiếp cận nền giáo dục của Belarus.

Cùng với điều này, tôi xin lưu ý rằng hợp tác trong lĩnh vực khoa học đang được tăng cường và mối quan hệ trực tiếp giữa các trường đại học hai nước chúng ta cũng đang phát triển. Trong khả năng có thể, Đại sứ quán sẽ cố gắng hỗ trợ các cơ sở giáo dục đại học của Belarus thiết lập quan hệ hợp tác với các đối tác Việt Nam. Như vậy, vào tháng trước, Học viện Âm nhạc Nhà nước Belarus và Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam đã ký kết thỏa thuận hợp tác, rất có triển vọng phát triển mối quan hệ.

Tháng 4 năm 2022, với sự hỗ trợ của Đại sứ quán, đoàn đại biểu lãnh đạo các viện khoa học và thực hành của Belarus cũng như các cơ sở giáo dục đại học đã đến thăm Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, kết quả là một số các thỏa thuận đã được ký kết. Hợp tác giữa Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Hội Liên hiệp Phụ nữ Belarus đã được thiết lập. Chúng tôi đã khởi xướng việc tăng cường liên lạc và gắn bó giữa các tổ chức thanh niên lớn nhất ở Belarus và Việt Nam — Đoàn Thanh niên Cộng hòa Belarus và Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Tôi tin rằng năng lượng và sự sáng tạo của tuổi trẻ tài năng của hai nước chúng ta sẽ trở thành nguồn cung cấp các sáng kiến hữu ích và các dự án đầy tham vọng.

Tôi thấy ở Việt Nam cũng có yêu cầu sử dụng các công trình thể thao của Belarus, cũng như mong muốn các vận động viên Việt Nam tham gia các sự kiện thể thao quốc tế diễn ra trên lãnh thổ nước ta. Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ quá trình này bằng mọi cách có thể.

- Các hạn chế về Coronavirus đang dần được dỡ bỏ, với suy nghĩ này, thưa Ngài, liệu chúng ta có thể tin tưởng vào việc đẩy mạnh hợp tác tăng cường trao đổi khách du lịch không? Và có triển vọng mở đường bay thẳng giữa Belarus và Việt Nam không?

Người dân Belarus biết và yêu thích các khu nghỉ dưỡng của Việt Nam, nhưng thật không may, đại dịch coronavirus đã ảnh hưởng tiêu cực đến dòng khách du lịch. Người Belarus thích thời tiết ở Việt Nam, dịch vụ giá cả phải chăng và nhiều ưu điểm khác so với các nước khác.

Một quyết định quan trọng của Việt Nam là khôi phục lại chế độ miễn thị thực cho người Belarus (tối đa 15 ngày). Không cần phải nói, việc đơn giản hóa các thủ tục thị thực không chỉ góp phần việc lượng khách du lịch tăng đáng kể mà còn thúc đẩy sự phát triển của các mối quan hệ kinh doanh.

Đại sứ quán đã có nhiều nỗ lực để quảng bá hình ảnh đát nước và khai thác tiềm năng phát triển du lịch của đất nước chúng tôi tới công dân Việt Nam.

Việc mở rộng quan hệ sẽ được tạo điều kiện thuận lợi khi thiết lập các đường bay thẳng giữa hai nước của chúng ta. Đại sứ quán, liên hệ với những người có liên quan, đang làm việc tích cực về vấn đề này.

Nhân đây, đầu năm, một triển lãm ảnh chuyên đề đã được tổ chức tại Ngôi nhà hữu nghị Việt Nam về cơ hội du lịch của Belarus nhân dịp kỷ niệm thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam.

Chúng tôi có kế hoạch tiếp tục truyền thống này và trình diễn một cuộc triển lãm với chủ đề “Những năm Ký ức lịch sử”  kể về tội ác diệt chủng người dân Belarus trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại. Chủ đề này gần gũi với người Việt Nam với những trang lịch sử của họ. Và điều này mang nhân dân hai nước chúng ta gần gũi với nhau hơn.

Trong tương lai, chúng tôi đang xem xét khả năng tổ chức một sự kiện triển lãm tại Thư viện Quốc gia Việt Nam, tại thời điểm hiện tại một số thỏa thuận đã đạt được.

- Uladzimir Yladzimiravich, phương hướng văn hóa truyền thống góp phần tạo điều kiện thuận lợi để dân tộc hai nước tăng cường hiểu biết lẫn nhau. Xin Ngài cho biết các mối quan hệ đang phát triển theo hướng này như thế nào?

- Belarus và Việt Nam trong lịch sử luôn duy trì mối quan hệ chặt chẽ trong lĩnh vực văn hóa. Đất nước Belarus luôn đối xử với người dân Việt Nam một cách tôn trọng và nồng hậu, dân tộc Việt Nam được biết đến với tư tưởng chịu thương, chịu khó, lịch sử lâu đời và giàu truyền thống văn hóa.

Vào năm nay, lãnh đạo bộ phận chuyên trách của Việt Nam đã gửi video lời chào tới các khách mời và những người tham gia Lễ hội “Slavianski Bazaar”, và Dàn nhạc dân tộc của Nhà nước Việt Nam, những nhạc sĩ có truyền thống tháp tùng lãnh đạo Việt Nam tại các sự kiện chính thức, ghi lại một đoạn âm nhạc và những lời chúc nồng nhiệt đặc biệt dành cho công chúng Belarus. Rất nhanh chóng, bạn sẽ có thể nhìn thấy những người bạn Việt Nam của chúng tôi trên trang web chính thức của lễ hội.

Chúng tôi cũng đang nỗ lực phát triển mối quan hệ hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực điện ảnh. Chúng tôi đã sẵn sàng tổ chức các buổi chiếu phim Belarus tại Hà Nội.

Ngoài ra, rất nhiều công việc trong mọi lĩnh vực đang được thực hiện. Đại diện Việt Nam tham gia các sự kiện văn hóa quốc tế. Công việc đang được tiến hành để cập nhật các chương trình hợp tác giữa các cơ quan có thẩm quyền của hai nước. Ngoài ra, các hội thảo đã được tổ chức nhằm mục đích phổ biến nền văn hóa đa quốc gia của đất nước chúng ta.

Tôi tin rằng những triển vọng hợp tác giữa hai nước chúng ta đang rộng mở trước mắt và tình hữu nghị truyền thống, chân thành của các dân tộc chúng ta là nền tảng để xây dựng và phát triển mối quan hệ Belarus-Việt Nam

Alina Grishkevich

BelTA

https://www.belta.by/society/view/intervju-belorusskij-traktor-i-vjetnamskij-dong-mazy-i-moloko-posol-belarusi-o-sekretah-rosta-torgovli-509498-2022

Bản để in ấn